Ge kent die Vlaamse naturalistische romans uit vervlogen tijden? Wel, dit zou daar een moderne Ierse variant op kunnen zijn;
Rijke, norse oude boer zit aan een toog in een chique hotel en kijkt -al drinkend- terug op zijn leven en de mensen die er niet meer zijn.
Vrolijk is “Als alles is gezegd” misschien niet, maar het is een wel sterk verhaal over liefde en de onmogelijkheid om die te uiten.
We zijn idioten. Ook Backman is een idioot.
Soms is “Angstige mensen” te grappig. Soms is “Angstige mensen” te emotioneel.
Maar het is wél een mooi en waardevol boek voor iedereen die het ooit ook even niet meer wist. Lezen!
Toen ik de laatste letter van de laatste pagina van “De Opwindvogelkronieken” had gelezen, vroeg ik me af wat ik nu eigenlijk gelezen had.
Toen Haruki Murakami begin 1992 als gastdocent in Princeton in de Verenigde Staten ging wonen, had de herdenking van 50 jaar Pearl Harbor net plaatsgevonden, was het land onder Bush Sr. in de eerste video-spelletjes oorlog met Irak verwikkeld en werd het 2de seizoen van Twin Peaks uitgezonden (waar de schrijver, zo bevestigde hij in het nawoord, elke dinsdagavond naar keek).
In die bijzondere context begon Murakami aan wat “De Opwindvogelkronieken” zou worden, een 3-delige roman van meer dan 800 pagina’s over een gewone man die eerst zijn kat en dan zijn vrouw moet zoeken in verschillende werkelijkheden/ dromen, die daarbij in contact komt met vreemde personages wiens verhalen raakvlakken vertonen met zijn leven en die zo hoofdrolspeler wordt in een strijd tussen goed en kwaad.
Wat ik nu eigenlijk precies heb gelezen weet ik nog steeds niet 100% zeker, maar dat het een (magisch-realistische) trip was staat buiten kijf. Zelfs de feitjes-mens in mij was tevreden, want ik had een hele kluif aan de hoofdstukken die over de Japanse bezetting van Mantsjoerije (China) en de oorlogen met China en de USSR in de jaren ’30 van de 20ste eeuw gingen.
Dilemma; 3 of 4 sterren? De Bekeerlinge is een verslag van Hertmans’ ontdekkingsreis doorheen de waar gebeurde geschiedenis van een 11de-eeuwse Normandisch meisje dat zich omwille van de liefde bekeerde tot het Jodendom en met haar David op de vlucht slaat temidden van de woelige tijd van de (aanzet tot de) eerste kruistochten. De basis is een bijzonder sterk verhaal, de historische context ook erg interessant, het boek prikkelt de nieuwsgierigheid, maar toch … het geheel is niet meeslepend gebracht, eerder zakelijk. Ik heb De Bekeerlinge graag gelezen, maar vond het niet … virtuoos genoeg, dus toch “slechts” 3 misschien?
Primo Levi was een jonge Joods-Italiaanse chemicus die de bergen introk om bij het verzet te gaan maar in 1943 werd opgepakt en naar Auschwitz werd gedeporteerd.
“Is dit een mens” gaat over leven, overleven, sterven en al dan niet mens zijn in een concentratiekamp. Over grote gruwel en het kleine leven, over diefstal, handel en pikorde tussen de verschillende slachtoffergroepen. Over de laatste stap van de ontmenselijking, in zijn meest extreme vorm. Over Dante’s Inferno, geschreven door iemand die de hel van Auschwitz overleefde.
Ik wil alleszins het vervolg “Het respijt” over zijn tocht terug naar Turijn ook lezen.
Over moederliefde, gemengde relaties, vervreemding, Israël, Palestina, bezette gebieden, de Joodse identiteit, het Israëlisch leger … en zoveel meer. Een ietwat fragmentarisch maar zeer sterk verhaal, ondanks de emotioneel-filosofische stukken over de relatie tussen het Vlaamse hoofdpersonage en haar Joodse partner en zijn zoon. Het boek slaagt er in om de rol van het Israëlische militarisme en de bezetting (gevoelsmatig) te verklaren maar laat ook de donkere kant (verveling, willekeur, pesterijen, de scheve machtsverhoudingen) een grote rol spelen.
Israël/ Palestina is geen eenvoudige materie en dit boek is geen poging tot feitelijke beschrijving, maar het slaagt erin om een gevoel over te brengen zonder expliciet grote morele oordelen te vellen. Een aanrader!
In tegenstelling tot sommige van zijn andere boeken werd ik niet omvergeblazen door “Het Winterpaleis” van John Boyne. Het is weliswaar vlot geschreven fictie met flarden Russische geschiedenis, maar “de clou” was enigszins voorspelbaar en de aanwezigheid van het hoofdpersonage bij een aantal sleutelmomenten van het einde van de heerschappij van de Russische Tsaren nogal ongeloofwaardig.
Drie-en-half sterren, of ben ik te streng?