Zet een piano in een station en je hoort vooral amuzikaal geklooi van een hoop balorige tieners. Tot één van hen echt begint te spelen (ik denk uit “The Piano”, beluister hieronder) en dan wordt iedereen stil. Kippenvel!
Na 5 jaar vouwfietsen, naar schatting 23.000 km en 3 nieuwe stuurscharnieren (!) heb ik mijn Dahon Vitesse D7HG dan toch vervangen. Ik heb getwijfeld of ik dan toch voor Brompton zou gaan, maar zelfs het basismodel kost bijna dubbel zoveel en rekening houdend met de opties die ik zou moeten bijbetalen, mijn fietskilometers, het terrein (Brussel is veeleisend voor fiets en berijder) en mijn … slijtige rijstijl, zie ik me die extra investering daar absoluut niet uithalen.
Een nieuwe Dahon Vitesse D7HG dus (en ja, opnieuw met die Shimano Nexus 7-speed internal hub, wie zou er nu om god nog met een derailleur willen rondrijden?), maar daar stopte het twijfelen niet; meer dan 20% goedkoper (!) online kopen, of voor de fietsenmaker om de hoek kiezen. Het is de fietsenmaker geworden; voor reparaties onder garantie (stuurscharnieren, bijvoorbeeld) moet je bij de online winkel de fiets opsturen en ben je hem al gauw enkele weken kwijt. En voor gewone reparaties ben ik daar de afgelopen 5 jaar (en daarvoor, met mijn andere fietsen) ondanks de drukte altijd snel, goed en goedkoop geholpen. Nee, die 20% investering in de beste service-na-verkoop (en in de lokale economie), die haal ik er dan wel weer uit.
“Laat de mensen dansen” wordt dus verbannen van VRT en Q-music omdat het te politiek zou zijn. Nooit gedacht dat Bart & Slongs de Vlaamse Johnny & Sid zouden worden … Kan ik dat plaatje ergens kopen?
Een mens moet durven dromen! Bert Van Wassenhove deed dat ook en in zijn “Laat ons een begin maken met de ontmanteling van de NMBS” stelt hij dan ook voor om treinen te vervangen door -zoals een innovatie-minnende entrepreneur betaamt- zelfrijdende busjes van Google, Apple, BMW of Tesla.
De kern van zijn betoog (mijn samenvatting, lees het artikel vooral zelf):
De NMBS kost te veel en de reizigers zijn ontevreden door vertragingen en andere problemen. De trein kan onze mobiliteitsproblemen dus blijkbaar niet oplossen. De spoorwegen zijn immers een concept uit de industriële revolutie, want we rijden al lang niet meer met z’n allen naar één kantoorgebouw of fabriek naast een station in Brussel. Vandaag zijn er andere revoluties aan de orde die een oplossing kunnen brengen; zelfrijdende busjes die zoals de Pesero’s in Mexico-city volledig vrije-marktgestuurd reizigers oppikken waar het meeste vraag is.
Ik schreef (een deel van) deze blogpost op de vroege dubbeldekker tussen Lokeren en Brussel. De bezetting: pakweg 1.000 pendelaars. We zijn vanzelfsprekend niet de enige trein die van/ naar Brussel rijdt; cijfers van 2013 geven een dagelijks gemiddelde van 180.000 instappende reizigers in de Brusselse stations en het merendeel daarvan (120.000?) zal er ongetwijfeld tijdens de piekuren moeten op- en op de terugweg weer uitstappen. Volgens andere cijfers telt Brussel in totaal 330.000 pendelaars, die dus met openbaar vervoer of de auto komen. Je moet geen doordachte transport-economische analyses maken om hieruit te besluiten dat een héél grote groep mensen nog steeds en masse “naar één kantoorgebouw of fabriek naast een station in Brussel” moet en dat er zonder de trein dan ook bijna de helft meer auto’s in en rond Brussel zouden rijden. De trein vervoert volgens de cijfers van statbel overigens jaar na jaar meer reizigers, met tussen 1997 en 2010 een stijging van 144 naar 224 miljoen reizigers. Dat kan tellen, als (significante bijdrage aan) het verlichten van het mobiliteitsprobleem? Het nadeel; net zoals het wegverkeer, is de trein tijdens de piekuren oververzadigd en dat zorgt inderdaad voor heel wat problemen.
Met die cijfers van de benodigde (piek-)capaciteit in het achterhoofd lijkt inzetten van al dan niet zelfrijdende Pesero’s dan ook een utopie; 120.000 mensen in Brussel afzetten/ oppikken, gerekend aan een capaciteit van pakweg 10 passagiers per busje, dat geeft al snel 12.000 extra busjes in en rond Brussel tijdens de ochtend- en avondpiek. Indien we, zoals Bert voorstelt, één trein-traject als test zouden vervangen door een vloot aan Pesero’s en dat toepassen op “mijn” lijn (Sint-Niklaas -> Brussel -> Kortrijk), dan zouden alleen al voor het deel-traject tot en met Brussel 100 busjes moeten rijden om de 1.000 pendelaars op het piekuur tot in de hoofdstad te krijgen. Ik weet niet wat U, maar ik zou de impact daarvan op de mobiliteit liever niet in de praktijk testen.
Maar het artikel van Bert is niet zonder verdienste; terwijl 100 pesero’s met die ex-treinreizigers van Sint-Niklaas, Lokeren en Dendermonde het fileprobleem alleen maar erger zouden maken, kunnen diezelfde 100 zelfrijdende busje ook 1000 personenwagens vervangen en dus voor aanzienlijk minder drukte op de weg zorgen. Dat zou nog eens een bijdrage aan de oplossing van het mobiliteitsprobleem zijn!
Blijft het probleem van grote groepen mensen die op ongeveer hetzelfde moment op ongeveer dezelfde plaats moeten zijn en daar komen we bij de droom die Bert al als realiteit ziet; wat als we inderdaad niet meer met z’n allen naar één kantoorgebouw of fabriek naast een station in Brussel zouden moeten komen? Want (nog) meer thuis, decentraal of lokaal werken is inderdaad de enige fundamentele oplossing voor de capaciteitsproblemen tijdens de piekuren van zowel de auto- als spoorwegen. Hoe kunnen we grote en kleinere bedrijven en hun werknemers daarvan overtuigen? Misschien is dat juist Bert zijn ultieme bedoeling; het probleem erger maken door de spoorwegen af te schaffen om zo een mentaliteitswijziging af te dwingen? Een sluwe dromer, die iBert!
In de hippe wereld van startups en zelfverklaarde innovatoren wordt de staat nogal makkelijk weggezet als dé grote hinderpaal voor échte innovatie. En dan lees je dit;
Wezenlijke innovatie kost minstens tien tot vijftien jaar, schrijft Mazzucato, maar de spanningsboog van private durfkapitalisten is hoogstens een jaar of vijf. Zij gaan pas een rol spelen als de grootste risico’s al zijn genomen door de staat. […] Maar als je de staat voortdurend wegzet als logge sukkel, dan kom je nooit ergens. Aanvankelijk is het niet de onzichtbare hand van de markt, maar de zichtbare hand van de staat die de weg wijst. De overheid is er niet alleen om het falen van de markt te voorkomen. Zonder de staat zou er in veel gevallen niet eens een markt zijn.
Het volledige artikel (opgebouwd rond onderzoek van de Italiaanse econome Mariana Mazzucato en toegepast op Silicon Valley maar ook dichter bij huis ASML) kun je lezen op De Correspondent.
Ook al kunt ge mijn alternatieve mobiele redactie hier bekijken, dan zout ge toch, om redenen die geheel de uwe zijn, misschien liever uw hoogst persoonlijke redactie hebben?
Wel, dat kan in 5 eenvoudige stappen dankzij Openshift, het freemium PAAS platform van Red Hat en dat gaat ongeveer zo:
Spreading the news, tiens!
